1- آیا نماز جمعه واجب است ؟
2- در صورت واجب بودن اگر بیش از سه هفته به نماز نروم حکم چیست؟
ج1و2) واجب تخییرى است و شایسته نیست که مؤمنین از انجام آن که (داراى فضیلت و اهمیّت زیادى است) خوددارى نمایند.ایت الله خامنه ای

امام صادق علیه السلام :

در بنی اسرائیل پیر مردی عابد وجود داشت ، یک وقت در حالی که مشغول نماز بود چشمش به دو پسر بچه افتادکه خروسی را گرفته و پرهایش را میکنند ، ولی او با ( بی اعتنایی به این قضیه ) به عبادت خویش ادامه داد و آن دو را از این کار نهی نکرد و باز نداشت . خداوند (از این کار او به خشم آمده) ، به زمین وحی فرستاد که این بنده ام را در خود فرو بر ، و زمین او را فرو برد .

منبع:بحارالانوار-جلد 100-ص88-حدیث

دزدى به خانه احمد خضرویه رفت و بسیار بگشت ، اما چیزى نیافت که قابل دزدى باشد . خواست که نومید بازگردد که ناگهان احمد، او را صدا زد و گفت :اى جوان!سطل را بردار و از چاه ، آب بکش و وضو بساز و به نماز مشغول شو تا اگر چیزى از راه رسید، به تو بدهم ؛ مبادا که تو از این خانه با دستان خالى بیرون روى ! دزد جوان ، آبى از چاه بیرون در آورد، وضو ساخت و نماز خواند.
روز شد ، کسى در خانه احمد را زد ؛ داخل آمد و 150 دینار نزد شیخ گذاشت و گفت این هدیه ، به جناب شیخ است . احمد رو به دزد کرد و گفت : دینارها را بردار و برو؛ این پاداش یک شبى است که در آن نماز خواندى . حال دزد، دگرگون شد و لرزه بر اعضایش افتاد. گریان به شیخ نزدیک تر شد و گفت : تاکنون به راه خطا مى رفتم . یک شب را براى خدا گذراندم و نماز خواندم ، خداوند مرا این چنین اکرام کرد و بى نیاز ساخت . مرا بپذیر تا نزد تو باشم و راه صواب را بیاموزم . کیسه زر را برگرداند و از مریدان شیخ احمد گشت .

بنابر آن چه گذشت کیفیت نماز در ادیان پیشین روشن نیست; از این رو :

اولا:معلوم نیست که نماز در شرایع پیشین داراى تشهد بوده تا گفته شود در تشهد به جاى «اشهد انّ محمداً عبده و رسوله» چه مى گفته اند،

ثانیاً: در بسیارى از احادیث به شیوه هاى مختلف آمده است که پیامبران الهى به پیامبر خاتم و آخرین پیامبر الهى معتقد بوده و به او و اهل بیت او محبت داشتند و خداوند را به واسطه نام آنان و توسل به آنها مى خواندند.

فکرم همه‌جا هست، ولی پیشِ خدا نیست            سجادۀ زَردوز که محرابِ دعا نیست

گفتند سر سجده کجا رفته حواست؟                   اندیشه سَیّالِ من ـ ای دوست ـ کجا نیست؟!

از شدّتِ اِخلاصِ من عالَم شده حیران                  تعریف نباشد، ابداً قصدِ ریا نیست!

از کمّیتِ کار که هر روز سه وعده                        از کیفیتش نیز همین بس که قضا نیست

یک‌ ذرّه فقط کُندتر از سرعتِ نور است                  هر رکعتِ من حائزِ عنوان جهانی‌ست!

این سجدۀ سهو است؟ و یا رکعتِ آخر؟               چندی‌ست که این حافظه در خدمتِ ما نیست

ای دلبرِ من! تا غمِ وام است و تورُّم                     محراب به یاد خمِ ابروی شما نیست

بی‌دغدغه یک سجدۀ راحت نتوان کرد                 تا فکر من از قسطِ عقب‌مانده جدا نیست

هر سکّه که دادند دوتا سکّه گرفتند                   گفتند که این بهرۀ بانکی‌ست، رِبا نیست!

از بس‌ که پیِ نیم‌ وَجَب نانِ حلالیم                     در سجدۀ ما رونق اگر هست، صفا نیست

بَه بَه، چه نمازی‌ست! همین است که گویند         راهِ شُعَرا دور زِ راهِ عُرَفا نیست

  انزوای اجتماعی ، افسردگی ، ناامیدی از زندگی و دیگر مشکلات جسمی ، روانی و اجتماعی از مسائل جدی بهداشتی سالمندان است. از طرفی بر اساس جهان بینی اسلامی، نماز به عنوان ذکر خداوند بوده و باعث آرامش دل ها می شود و نگرش های موجود در بر پا داری نماز مانند توحید و معاد نیز هر یک به نحوی در حفظ سلامت روحی و روانی و افزایش امید به زندگی و عزت نفس سالمندان مؤثر است.

  مطالعات انجام شده در فرهنگ ها و مذاهب مختلف، اکثر بیانگر تأثیرات مثبت عبادات، نماز و دعا بر میل به زندگی، احساس خوب بودن و شادی، کاهش اضطراب و تنش، اثر بخشی روان درمانی و تقویت سایر فرآیند های درمانی می باشند.

  همچنین پژوهش های دیگری حاکی از این است که عملکرد های مذهبی نظیر حضور در مکان های مذهبی، خواندن کتب مقدس مانند انجیل، تورات و قرآن و دیگر کتب مذهبی و شرکت در فعالیت های دینی با بهداشت روانی همبستگی مثبت دارد. بررسی های انجام شده در افراد مذهبی نشان می دهد عملکردهای مذهبی با پایین بودن میزان خودکشی ، مصرف الکل و مواد مخدر، طلاق، اضطراب و افسردگی همراه است.

  دربین شیوه های مقابله ای برای کاهش اثرات سالمندی، تقویت روحیه و اعتقادات مذهبی و شرکت آنان در مراسم مذهبی و انجام فرایض دینی مانند نماز نقش مهمی در پیشگیری از انزوا و افسردگی ، ایجاد آرامش روانی ، امیدواری و رضایت از زندگی در سالمندان را دارد که می توان با انجام مشاوره های روانی و مذهبی آنان را نسبت به زندگی امیدوار ساخته و سلامت روان آن ها را تأمین نمود.

آنچه که مسلّم است این است که این عمل ظاهری که اصطلاحاً بدان نماز گفته میشود تمام حقیقت نماز نیست بلکه این صورت و چهره ظاهری آن است. نماز امری است الهی که تحقق آن همانند سایر امور دارای ظاهر و باطن است که در متون دینی به هر دو جهت آن اشارت رفته است. تصویر ظاهری نماز همان است که با اعمال مخصوصه انجام گیرد و حفظ آن نیز فرض و واجب است امّا روح و باطن نماز عبارتست از: اخلاص، حضور قلب، ذکر خداوند و تعظیم در مقابل او، امید و دلبستگی به ذات ربوبی، اعتماد و رکون به وجود سرمدی و محو شدن در مقابل ذات یکتایی که در مقابل عظمت و جلالت او قیام نموده است. حقیقت نماز اعم از معنای ظاهر و باطن است و محدود و محصور نمودن آن به ظاهر، چون محدود نمودن حقیقت انسان و انسانیت او به جسم مادی است. همانطور که حقیقت انسان در این جسم خاکی و هیکل مادی قالب گیری شده و به اطوار مختلف و گوناگون درآمده و به این شکل ظاهری وجود یافته است چنانچه خداوند فرماید: وقد خلقتکم اطواراً «وبه تحقیق شما را به صورت گوناگون آفرید»( سوره جن(72)، آیه 14).

انسان اسیر محبت و بنده احسان دیگران است، نعمت و نیکی، از هر که باشد، انسان را به مقام سپاس و تشکر می‌کشد و توجه به نعمت‌های بی‌حساب و فراوانی که از هر سو و در هر زمینه ما را احاطه کرده، قویترین انگیزه را برای پرستش پروردگار ایجاد می‌کند. نعمت‌های فراوانی که حتّی پیش از تولّد انسان شروع می‌شود و در طول زندگی همراه ماست و در آخرت هم از آن ها بهره‌مند خواهیم شد به طوری که در قرآن مجید به این نکته اشاره شده که «باید خدای کعبه را عبادت کنند، خدایی که آنان را از گرسنگی نجات داد و سیر کرد و از ترس ایمن ساخت(سوره قریش (106)، آیه 3 تا 5.)» اگر اندکی چشم بصیرت گشوده و این نعمتها و لطف و فضل خدا را درباره خودمان ببینیم خواهی نخواهی سپاس او را خواهیم گفت.گفته شده است که نماز، نوعی سپاسگزاری از این نعمت ها به شمار می‌رود و این سپاس برای خدا سودی ندارد، بلکه برای خودمان مفید و اثربخش بوده و نشانه معرفت ماست(قرائتی، 1369: 12 و 41 و 42)

در این که فرشتگان خداوند متعال را تسبیح و تقدیس مى کنند جاى هیچ تردید نیست; برخى آیاتى که به تسبیح فرشتگان اشاره فرموده، عبارت است:

1. (وَ إِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلَـئِکَةِ... وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ...);به خاطر بیاور [هنگامى که پروردگارت به فرشتگان گفت: ...ما تسبیح و حمد تو را به جا مى آوریم و تو را تقدیس مى کنیم.]