تاریخ : اول 3 1394
نظر
از دیگر زمان های مهم ماه شعبان برای سالکان، آخرین جمعه آن است. یکی از یاران امام رضا علیه السلام می گوید:
در آخرین جمعه ماه شعبان به دیدن ابی الحسن علی بن موسی الرضا علیه السلام رفتم. حضرت فرمود: بیشترِ شعبان گذشت واین آخرین جمعه آن است، پس تلاش کن:
1. کوتاهی گذشته خود را در این ماه جبران کنی.
2. بسیار دعا و استغفار کنی.
3. زیاد قرآن بخوانی.
4. از گناهانت توبه کنی تا وقتی ماه رمضان می آید، مخلص برای خدا باشی.
5. هیچ گناهی به گردنت نباشد، مگر اینکه آن را جبران کنی.
6. هیچ کینه ای از مؤمنی در دلت نباشد، مگر آنکه آن را از بین ببری.
7. از هر گناهی که انجام می دهی، دست بداری.
8. تقوای خدا را پیشه کنی.
9. در نهان و آشکار به خدا توکل کنی.
10. در باقی مانده این ماه، این دعا را زیاد تکرار کنی: «اللّهُمَّ ان لَم تَکُن غَفَرتَ لنا فِی مَا مَضی مِن شعبان فَاغْفِرلَنا فی مابَقِیَ مِنْهُ؛ خدایا! اگر در این مدت که از شعبان گذشته است، ما را نبخشیده ای، در مدتی که از آن مانده است، ما را بیامرز».1
بنابراین کسانی که روزهای ابتدایی شعبان المعظم را از دست داده اند، بکوشنددر جمعه آخر ماه شعبان، تا شاید بخشی از اعمال و مستحبات ترک شده به جا آورده شود. باشد که در شمار نجات یافتگان از آتش قرار گیرند.

1. ترجمه المراقبات، صص 171 و 172.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر

اول ـ نماز

از مهم ترین اعمال این شب، نماز است. نمازهای زیادی در این شب سفارش شده است. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آلهفرمود:
جبرئیل به من گفت:کسی که در این شب صد رکعت نماز به جا آورد و در هر رکعت سوره حمد را یک بار و سوره توحید را دهبار بخواند و پس از پایان نماز، ده بار آیه الکرسی و ده بار سوره حمد را بخواند و صدبار سبحان الله بگوید، خداوند، صد گناه کبیره را که مایه هلاکت وورود او به آتش باشد، می بخشد و در مقابل هر سوره و تسبیح، کاخی در بهشت به او عنایت کند و توانایی شفاعت صد نفر از بستگانش را به او می دهد و او را در ثواب شهیدان شریک می کند و آنچه را به روزه داران این ماه و عبادت کنندگان این شب می دهد، به او نیز عنایت می کند، بدون اینکه از پاداش آنان کم بگذارد.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در شب نیمه شعبان به شب زنده داری و عبادتو دعا می پرداخت. یکی از همسران پیامبر می گوید که شبی پیامبر در حجره من بود. در نیمه شب متوجه شدم پیامبر از جا برخاست و از حجره خارج شد. لحظاتی بعد، او را تعقیب کردم و او را در حجره ای دیگر دیدم. در حالی که به سجده رفته است، مانند لباسی که روی زمین افتاده باشد و چنین می گوید:
أَصْبَحْتُ إلَیْکَ فَقیرا خائِفا مُستجیرا، فَلاتُبَدِّل إسمی و لاتُغَیِّر جِسمی وَ لاَتُجْهِد بَلایی وَ اغْفِرلی.1
سپس پیامبر سرش را از سجده بلند کرد و دوباره به سجده رفت و گفت:
سَجَدَ لَکَ سَوادی و خِیالی و أمَنَ بِکَ فُؤادِی، هذِهِ یَدَایَ بِما جَنَیْتُ عَلی نَفْسی، یا عظیمُ تُرجی لِکُلِّ عظیمٍ إغفِرلی ذَنبِیَ الْعظیمَ فَإنَّهُ لایَغْفِرُ الْعَظیمَ إلاَّ العَظیمُ.2
سپس سرش را از سجده بلند کرد و به سجده سوم رفت و گفت:
اَعوذُ بِعَفْوِکَ مِن عِقابِکَ وَ أَعُوذُ بِرِضاکَ مِن سَخَطِکَ وَ اعوُذُ بِمُعافاتِکَ مِن عُقُوبَتِکَ وَ اعوُذُ بِکَ منک أنتَ کَما أثْنَیْتَ عَلی نَفْسِکَ وَ فَوقَ ما یقولُ القائِلون.3
و سپس به سجده چهارم رفت و گفت:
اللّهُمَّ إنّی اَعوذُ بِنُورِ وَجْهِک الَّذی أَشْرَقَتْ لَهُ السَّمواتُ وَ الأرْضُ وَ قَشَعَتْ بِهِ الظُّلمات و صَلُحَ به أمْرُ الأولین و الأخرین ان یَحِلَّ عَلَیَّ غَضَبَکَ او یَنزِلَعَلَیَّ سَخَطَک، أعوذُ بِک مِن زَوالِ نِعْمَتِکَ و فُجاءَةِ نِقْمَتِکَ وتحویلِ عافیتِکَ و جمیعِ سَخَطِکَ لک العُتْبی فِیما اسْتَطَعْتُ وَ لاحَوْل و لاقوه الاّ بک.4
پس از دیدن این منظره، به سرعت به حجره ام بازگشتم. هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و آله وارد شد و مرا دید، فرمود: آیا می دانی این شب چه شبی است؟این شب، شب نیمه شعبان است. در این شب، اعمال، مکتوب و روزی ها، تقسیم و اجل ها مشخص می شود. خداوند متعال در این شب همه بندگان را می بخشاید جز مشرک، خشمگینان، قطع کنندگان رحم، شراب خواران و کسی که بر گناه اصرار می ورزد.5
همچنین پیامبر صلی الله علیه و آله در شب نیمه شعبان این دعا را می خواند:
اَللّهُمَّ أقْسِم لَنا مِنْ خَشْیَتِکَ ما یَحُولُ بَیْنَنا وَ بَیْنَ مَعْصِیتِک وَ مِن طاعتِکَ ما تُبَلِّغُنا بِهِ رِضوانکو مِن الیقینِ ما یُهَوِّنُ عَلَیْنا بِه مُصیباتِ الدُّنیا، اللّهمَّ مَتِّعْنا بِأسْماعِنا وَ أبْصارِنا وَ قُوَّتِنا ما اَحْیَیْتَنا وَ اجْعَلْهُ الْوارِثَ مِنّا. وَ اجْعَلِ ثارنَا علی مَن ظَلَمنا و انْصُرنا علی من عادانا و لاتَجْعَل مُصیبَتَنا فی دِینِنا و لاتَجْعَلِ الدُّنیا اَکْبَرَ هَمِّنا و لا مَبْلَغَ عِلْمِنا وَ لاتُسَلِّط علینا مَن لایَرحمُنا برحمتک یا ارحم الراحمین.
خدایا! به ما خشیتی روزی کن که میان ما و نافرمانی تو حایل شود و از طاعتت، آنچه ما را به رضوانت برساند و از یقین، آنچه مصیبت های دنیا را آسان گرداند. خدایا! ما را از گوش ها و چشم ها و نیروهای ما تا زمانی که زنده ایم، بهره مند گردان و این نعمت را به وارث های ما نیز ارزانی فرما! خون ما را علیه کسی که به ما ستم کرده است، قرار بده و ما را بر دشمنان یاری فرما! در دینمان مصیبتی قرار نده و دنیا را بزرگ ترین تلاش و نهایت علم ما نگردان و کسی را که به ما رحم نمی کند، بر ما مسلط نکن. به امید رحمت تو ای مهربان ترین مهربانان!6

1. خدایا! متوجه تو هستم در حالى که فقیر و ترسان و خواهان پناهم، اسم و جسمم را تغییر نده و سخت نکن امتحانم را و ببخش مرا!

2.سجده مى کند براى تو سراپاى وجود و خیالم و ایمان آورده به تو قلبم. این است دو دستم که جنایت کردم با آن بر خودم، اى بزرگى که کارهاى بزرگ از او امید مى رود، گناهان بزرگ مرا ببخش. پس به درستى که گناه عظیم را جز عظیم نمى بخشد.

3.خدایا از خوف عقابت به عفوت پناه مى برم و از خشمت به خشنودى ات و از عقوبتت به عافیتت و از تو به تو پناه مى برم. تو آن گونه اى که خود بر خودتثنا مى کنى و فوق آنچه گویندگان در وصف تو مى گویند.

4.خدایا به نور تو که آسمان ها و زمین به واسطه آن روشن شده و تاریکى پراکنده شدهو از بین رفت و امور گذشتگان و آیندگان به واسطه آن اصلاح شده، پناه مى برم از اینکه بر من غضبت را حلال کنى یا خشمت را نازل کنى. خدایا!به تو پناه مى برم از خوف زوال نعمتت و وارد شدن ناگهانى رنج و سختى واز دست دادن عافیت و همه خشمت. براى تو است عتاب و سرزنش در آنچه که توانایى دارم و هیچ نیرو و قوتى جز تو نیست.

5. اقبال الاعمال، ج3، ص326.

6. همان، ص321.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
درباره فضیلت و ارزش این روز کافی است به گفته میرزا جواد آقا ملکی تبریزی توجه کنیم که می فرماید:
روز سوم ماه شعبان، روز ولادت امام حسین علیه السلام است و آن روزی است که ارزش آن به اندازه ارزش صاحب آن روز است.پس بر سالک است که به شکرانه، آن روز را تا آنجا که می تواند، در برپاداشتن روزه، زیارت و دعای وارده و غیر آن بکوشد. سالک ممکن است آن حضرترا در این روز پناهگاه خود قرار دهد تا با روحانییّن یا روح الامین در آسمان های قرب و خشنودی و رضوان به پرواز درآید. در این روز خوشحالی او باید به مراسم سوگواری و اندوه آمیخته باشد، چنان که شیوه و روش اهل بیت طاهرین علیهم السلامچنین بوده است.1
از اعمال مستحبی این روز، گرفتن روزه و خواندن دعای وارده برای این روز استکه شرح آن در مفاتیح الجنان آمده است. فرازهایی از ترجمه این دعا را با همزمزمه می کنیم:
ای خدا! از تو درخواست می کنم به حق مولوداین روز [امام حسین علیه السلام] که پیش از آنکه متولد شود، به یکتایی تو گواهی داد و هنوز قدم به سنگلاخ دنیا نگذارده، آسمان و زمین و هرچه در آن است، برای مظلومیتش گریست. کشته شد تا خلق بر او بگریند و به رحمت خدا دست یابند. آن کس که سید قبیله و بزرگ عالم بود. آن که به انتقام خون پاکش، در رجعت آل محمد صلی الله علیه و آله، ظفر و نصرت پایدار خواهد شد. آن که امامان و پیشوایان دین از نسل پاک اوست و شفای هر مرض در تربت اوست و... .
بار الها! به حق آنها به درگاه تو توسل می جویم و درخواست می کنم مانند گنه کاری که به گناه خود معترف است.
بار الها! بر محمد و عترت پاکش درود فرست وما را در شمار آن بزرگوار محشور گردان و در دار کرامتت، بهشت و محل اقامت ابدی با او قرین ساز!
خدایا! چنان که به ما معرفتش را عطا فرمودی، تقرب و رفاقت با حضرتش را نیز عطا فرما... .

1. ترجمه المراقبات، صص 171 و 172.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
دوشنبه و پنج شنبه ماه شعبان از روزهای بافضیلت هفته در ماه شعبان هستند و جویندگان راه رسیدن به پروردگار، از روزهای این ماه به ویژه این دو روز بهره های فراوان می برند.
درباره فضیلت روز دوشنبه، کافی است به این فرمایش پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله توجه کنیم:
هر که روز دوشنبه ماه شعبان را روزه بگیرد، خداوند بیست حاجت از حاجت های دنیا و بیست حاجت از حاجت های آخرت اورا برآورده خواهد کرد.1
پنج شنبه ماه شعبان نیز از روزهای بافضیلت این ماه است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده است:
در هر روز پنج شنبه ماه شعبان، آسمان ها زینت داده می شوند. سپس فرشتگان عرض می کنند: خداوندا! روزه داران این روز را بیامرز! و دعای ایشان را مستجاب گردان.2
فضیلتی که درباره روزه دوشنبه ماه شعبان ذکر شد، در مورد روزه پنج شنبه اینماه نیز وارد شده است. پس بیایید این روزها را غنیمت شمریم و از این فرصت های ارزشمند که دعا به تقاضای فرشتگان مستجاب و خواهش های دنیا و آخرت برآورده می شوند، بهترین استفاده ها را ببریم و دیگران را نیز از دعای خیر خود بی بهره نگذاریم.

موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
شب اول: 1. صد رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و یک بار سوره اخلاص.
2. دوازده رکعت، در هر رکعت، پانزده بار سوره فاتحه و یک بار سوره اخلاص.
3. دو رکعت، در هر رکعت، یک بار فاتحه و سه بار سوره اخلاص.
شب دوم: پنجاه رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و یک بار سوره اخلاص و معوذتین (سوره ناس و سوره فلق).
شب سوم: دو رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و بیست و پنج بار سوره اخلاص.
شب چهارم: چهل رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و بیست و پنج بار سوره اخلاص.
شب پنجم: دو رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و پانصدبار سوره اخلاص.
شب ششم: چهار رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و پنجاه بار سوره اخلاص.
شب هفتم: دو رکعت، در هر رکعت، یک بار سوره فاتحه و صدبار سوره اخلاص.
شب هشتم: دو رکعت، در رکعت اول، یک بار سوره فاتحه و پانزده بار سوره اخلاص و پنج بار «امَنَ الرَّسُولُ...»1 و در رکعت دوم، یک بار سوره فاتحه و پانزده بار سوره اخلاص و یک بار آیه «قُل إنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ»2
شب نهم: چهار رکعت، در هر رکعت، یک بار فاتحه و ده بار سوره نصر.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
پیامبر صلی الله علیه و آله در ادامه اعمالی را برمی شمارد که مرتکب شوندگان آنها در این روز به درخت زقّوم درمی آویزند. آن اعمال عبارتند از:
1. کوتاهی کردن در نماز واجب و ضایع ساختن آن؛
2. راندن فقیر از خود در حالی که توانایی داشته باشد؛
3. نپذیرفتن عذر از انسان بدکاری که عذرخواهی می کند؛
4. جدایی افکندن میان زن و شوهر یا پدر و فرزند یا برادر با برادر یا خویشی با خویشی یا میان دو همسایه؛
5. سخت گیری بر تنگدستی، به گونه ای که فقر و بلای او را زیاد کند؛
6. انکار دِینی که بر گردنش است؛
7. ظلم به یتیم و تباه کردن مال او؛
8. از بین بردن آبروی برادر مؤمن خود؛
9. آوازه خوانی و برانگیختن بر معاصی به سبب آن؛
10. شمردن کارهای قبیح و انواع ستم خود بر بندگان و افتخار کردن بر آن؛
11. عیادت نکردن از همسایه مریض؛
12. شرکت نکردن در تشییع جنازه همسایه ای که مُرده، به سبب خوار بودن او در نظرش؛
13. پشت کردن به مصیبت زده و ظلم در حق او به سبب کوچکی او در نظرش.
پس از این سخنان، پیامبر صلی الله علیه و آله به سوی آسمان نگاه کرد، خندیدو شاد شد. آن گاه به زمین نگریست. پیشانی مبارک را در هم کشید و رویش ترش شد. آن گاه به اصحاب خود فرمود:
قسم به آن که محمد را به پیغمبری فرستاده.به تحقیق دیدم درخت طوبا را که بلند می شد و بلند می کرد آنان را که به آندرآویخته بودند به سوی بهشت! و بعضی از ایشان را دیدم که به یک شاخه از آندرآویخته بودند و بعضی به دو شاخه یا چند شاخه از آن درآویخته بودند با توجه به اطاعتی که انجام داده بودند. به همین سبب خندیدم و خوشحال شدم.
سپس به سوی زمین نگاه کردم. دیدم درخت زقّوم را که شاخه های آن درآویختگان بر آن را به سوی دوزخ پایین می برد آن مقدار که به گناه دست زده بودند. دیدم پاره ای از ایشان به شاخه ای درآویخته و پاره ای از ایشان به دو یا چند شاخه درآویخته اند. به درستی که می بینم بعضی از منافقان را که به بیشتر شاخه های درخت زقّوم درآویخته اند و به اسفل درکات آن فرومی روند. پساز این جهت، روی خود را ترش کردم و پیشانی در هم کشیدم.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
بر اساس سخن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، کسانی که در روز اول ماه شعبان این اعمال را انجام دهند، به درخت طوبا درآویزند. این اعمال عبارتند از:
1. خواندن نماز مستحبی؛
2. روزه گرفتن؛
3. صلح دادن میان زن و شوهر یا پدر و فرزند یا میان خویشاوندان یا همسایگان؛
4. بخشیدن یا کم کردن طلب و از میان بردن پریشانی فرد بدهکار؛
5. ادایِ دینِ افراد مدیون؛
6. کفالت یتیم؛
7. حفظ آبروی مؤمن؛
8. تلاوت قرآن؛
9. شمردن نعمت های الهی و شکر آنها؛
10. عیادت بیمار؛
11. نیکی به پدر و مادر؛
12. خوشحال کردن کسی که پیش تر به او غضب کرده باشد؛
13. تشییع جنازه؛
14. تسلیت دادن مصیبت زده؛
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
چون روز اول ماه شعبان فرا می رسد، خداوند به درهای بهشت امر کند. پس باز می شود و به درخت طوبا امر می کند، پس شاخه های خود را بر این دنیا نزدیک می کند. آن گاه منادی پروردگار ندا می کند:
ای بندگان خدا! این شاخه های درخت طوبا است. پس به آن درآویزید که شما را به سوی بهشت بلند کند و این شاخه های درخت زقّوم است. پس بترسید از آنکه شما را به سوی دوزخ ببرد.1
پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمود:
به آن که مرا به راستی به رسالت مبعوث کرد، سوگند می خورم، هر که دری از خیر و نیکی را فراگیرد، پس به تحقیق، به شاخه ای از شاخه های درخت طوبا در آویخته است. پس او را به بهشت می کشاند وهر که در این روز، دری از شر را فرا گیرد، پس به تحقیق، به شاخه ای از شاخه های درخت زقّوم درآویخته، پس او را به آتش می کشاند.2

1. همان.

2. همان، صص 291 و 292.
موضوعات مرتبط: شعبانیه
تاریخ : اول 3 1394
نظر
«فَقَدْ هَرَبْتُ اِلَیْکَ؛ به سوی تو گریخته ام».
ای مهربان! ای پناه دل های خسته، به سوی تو گریخته ام از نگاه های پر گناه که قلب ها را از هرچه ایمان هست، خالی می کند و جان ها را از هر چه سپیدی است، به سیاهی می کشاند. لطیفا! از آنچه مرا فریب می دهد و گمراه می کند، در امانم دار، دستم را بگیر و برویم در بگشا که به سوی تو گریخته ام.

پیام متن:
1. خدا، بهترین پناهگاه مؤمنان است؛

از هر طرف که رفتم جز وحشتم نیفزود
زنهار از این بیابان وین راهِ بی نهایت
در این شب سیاهم، گم گشت راه مقصود
از گوشه ای برون آی ای کوکب هدایت1
موضوعات مرتبط: شعبانیه
الصلوه معراج المؤمن
X